عضو انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه گفت: وجود کلاهبرداریهای بسیار و معاملات صوری در فارکس که به صورت اینترنتی انجام میشود، این معاملات را از لحاظ شرعی فاسد میکند.
به گزارش خبرگزاری فارس، نشست علمی «بررسی فقهی معاملات فارکس» به همت معاونت پژوهش و همکاری گروه فقه اقتصادی مدرسه عالی فقه تخصصی مجتمع آموزش عالی فقه در مسجد این مجتمع برگزار شد.
حجتالاسلام مجید رضایی دوانی، استاد اقتصاد دانشگاه مفید قم در این نشست با اشاره به حدوث احکام مبتلابه در هر برههای از تاریخ، اظهار کرد: علمای اسلام، همواره در معرض سؤالات نو و فراگیر جهانی هستند که باید به آنها با توجه به مبانی محکم دینی پاسخگوی این شبهات باشند.
وی افزود: بازار معاملات فارکس، بر خلاف بازارهای دیگر ۲۴ ساعته بوده و در همه ساعات شبانه روز فعال است، چرا که این بازار از طریق اینترنت انجام میگیرد و از آن جایی که احساس میشود که میتوان به راحتی میتوان در این بازار حضور پیدا کرد، بسیاری در آن ورود پیدا میکنند.
این کارشناس اقتصادی، با اشاره به ریسک بالای معاملات فارکس، بیان کرد: فارکس، یکی از پر ریسکترین بازارهای سرمایه در جهان است و آشنایی و معامله در این بازار به هیچ عنوان به افراد عادی توصیه نمیشود.
حجتالاسلام رضایی درگیر نبودن کل سرمایه شخص، نقد شوندگی بالا و دسترسی آسان به اطلاعات، صرفهجویی در زمان و هزینه و مدیریت ریسک را از عوامل فریبنده برای ورود به بازار تبادل ارز دانست و یادآور نمود: متأسفانه، افراد بیتجربهای که به این بازار ورود پیدا میکنند، همه سرمایه خود را در این بازار هزینه میکنند که در نهایت با ورشکستگی مالی آنها همراه میشود.
وی خاطرنشان کرد: بازار اولیه، معاملات نقد، معامله سلف، قرارداد تاخت، معاملات مارچینی، معاملات ثانویه بازار فارکس، خرید و فروس اختیارات، قرارداد اختیار خرید و قرارداد اختیار فروش از انواع معاملات در فارکس به شمار میرود.
این پژوهشگر جامعةالمصطفی(ص) با اشاره به حکم شرعی معاملات فارکس، ابراز داشت: معاملات نقد با فعالیت سالم اقتصادی از لحاظ شرعی اشکالی ندارد. اما معاملات غیرنقدی آتی در بازار طلا در بازار ایران در حال انجام است و در بازارهای دیگر غیرنقدی اینترنتی، نیز کمیته فقهی بازار بورس در حال بررسی حکم شرعی این بازارها هستند.
وی اضافه کرد: تازهواردها به بازارهای تبادل ارز باید بدانند که فارکس یک بازی برد- باخت، وجود رقیبان بزرگ و بیرحم، سوء استفاده از بیتجربگی تازه واردها، ورشکستگی ناشی از اعتماد به خبرهای عمومی و ورشکستگی ناشی از ورود قمارگونه به بازارهای فارکس از خطرات ورود به این بازار به شمار میرود.
در ادامه این نشست، حجتالاسلام غلامعلی معصومینیا، عضو شورای علمی پژوهشکده نظامهای اسلامی با اشاره به ابزارهای معاملات بورس گفت: برخی از فعالانی که در بازار بورس فعالیت میکنند و از خود سرمایهای ندارند، سرمایه مردم را جمعآوری میکنند تا با آنها سرمایهگذاری نمایند تا پس از عودت قسمتی از سود به سهامداران، سود خود از بورس را وصول نمایند.
این پژوهشگر حوزه علمیه اظهار کرد: برخی از فعالان بورس در پی جذب سود با فعالیتهای سالم اقتصادی هستند و برخی نیز در پی خرید و فروش اوراق سهام هستند تا بدون هیچ فعالیتی سود سرشاری را به دست آورند.
وی معاملات فارکس را نوعی از معاملات بورس دانست و اضافه کرد: FOREX
مخفف foreign exchange market و به معنای بازار مبادله ارز است. بازار ارز (یا فارکس)، هنگامی به وجود میآید که دو ارز به صورت پایاپای با یکدیگر مورد معامله قرار گیرند.
این کارشناس اقتصادی، با اشاره به حجم معاملات فارکس، اذعان کرد: بازار فارکس با رشد شگفتانگیز ۵۷ درصدی در حجم مبادلات طی سه سال گذشته تبدیل به پرحجمترین بازار مالی جهان شده است به طوری که حجم معاملات روزانه بازار فارکس در برخی روزها به ۱۹۰۰ میلیارد دلار میرسد.
حجتالاسلام معصومینیا تأکید کرد: براساس ارزیابی سه سالانه بانک پرداختهای بینالمللی، معاملات روزانه ارز شامل، ۶۰۰ میلیارد دلار معاملات spot، حدود ۱۳۰۰ میلیارد دلار معاملات مشتقه، ۲۰۰ میلیارد دلار معاملات سلف، ۱۰۰۰ میلیارد دلار معاملات معاوضات فارکس و ۱۰۰ میلیارد دلار معاملات اختیارات است.
وی عنوان کرد: حرفهایهای فارکس، بازار مصنوعی برای تجربه نمودن افراد عادی پدید میآورند و افراد با سود کمی که با رضایت این افراد سودجو میبردند، علاقهمند میشوند که در بازار واقعی شرکت کنند، اما با ورود به بازار واقعی فارکس، ضرر هنگفتی را متحمل میشوند.
معصومینیا در پایان تأکید نمود: وجود کلاهبرداریهای بسیار و معاملات صوری در فارکس که به صورت اینترنتی انجام میشود، این معاملات را از لحاظ شرعی فاسد میکند.